Na spotkanie zaprasza Agnieszka Cubała, autorka 11 książek poświęconych temu wydarzeniu, w tym bestsellerowych tytułów, takich jak: „Miłość’44”, „Kobiety’44”, „Warszawskie dzieci’44”, „Artyści’44”. Każdemu spotkaniu może towarzyszyć kiermasz książek dotyczących Powstania Warszawskiego
Propozycje spotkań:
- Życie codzienne powstańczej Warszawy (spojrzenie „za barykadę” – posiłki; kuchnie; kwatery; higiena; wygląd i strój; życie religijne; życie kulturalne; miłość i śluby; humor; spotkania ze śmiercią; poczta polowa, sztuka; współdziałanie żołnierzy i ludności cywilnej; obcokrajowcy; media; alkohol i inne zagrożenia porządku i bezpieczeństwa publicznego)
- Miłość w Powstaniu Warszawskim (63 dni walki Warszawy to czas, o którym mówi się, że zapanowała wówczas epidemia „miłości”: powstańcze flirty, zauroczenia i miłości; śluby i wesela; indywidualne historie (przykładowe pary: Mira Zimińska i Tadeusz Sygietyński; Krzysztof Kamil Baczyński i Barbara Drapczyńska; Tadeusz Gajcy i Wanda Suchecka; Roman Bratny i Halina Radzymińska; Monika Żeromska i Roman Padlewski; Ludwik i Anna Solscy; historie sióstr Branickich – hrabianek z Wilanowa (Beaty i Anny Branickich); miłość polsko-niemiecka (historia aktorki Iny Benity); pary powstańcze z batalionów walczących we wszystkich dzielnicach Warszawy i historia stołecznej prostytutki)
- Ludność cywilna w Powstaniu Warszawskim (cywil a powstaniec – podobieństwa i różnice; specyfika życia w piwnicach; współdziałanie z żołnierzami; konflikty z powstańczą armią; matki z małymi dziećmi; samopomoc i opieka społeczna)
- Sportowcy w Powstaniu Warszawskim (życie sportowe podczas okupacji, w tym konspiracyjne Mistrzostwa Warszawy w piłce nożnej; sportowiec i powstaniec – cechy wspólne; jak sport przygotowywał do walki?; przedstawiciele różnorodnych dyscyplin w oddziałach powstańczych (piłka nożna; siatkówka; lekkoatletyka; pływanie; zapasy; piłka ręczna; jeździectwo; kolarstwo; wioślarstwo; hokej; tenis; żeglarstwo; szermierka; łyżwiarstwo figurowe; narciarstwo; łucznictwo; wyścigi samochodowe i motocyklowe); indywidualne historie, m.in.: Eugeniusz Lokajski, ps. Brok; Jadwiga Wajsówna; Jan Mulak, ps. Franciszek Górski; Tadeusz Komorowski, ps. Bór; Henryk Roycewicz, ps. Leliwa; Andrzej Łapicki, ps. Bohdan; Olgierd Budrewicz, ps. Konrad; Juliusz Kulesza, ps. Julek; Eryk Lipiński; Ignacy Tłoczyński, ps. Igo; Bohdan Tomaszewski, ps. Mały; Antoni Kolczyński, Szapsel Rotholc; Bronisława Staszel-Polankowa, ps. Bronka; Krystyna Zachwatowicz-Wajda, ps. Czyżyk; Jan Rodowicz, ps. Anoda; Krzysztof Sobieszczański, ps. Kolumb, Kornel Makuszyński, ps. Stary Kapral)
- Kobiety w Powstaniu Warszawskim (rola kobiet w Powstaniu Warszawskim; specyfika narracji żeńskiej i męskiej – dlaczego potrzebujemy obu, by zrozumieć specyfikę tego wydarzenia?; Powstanie widziane z perspektywy sanitariuszki, lekarki, łączniczki, kucharki, peżetki, harcerki, ale i matki, żony, narzeczonej, córki; najtrudniejsze doświadczenia – utrata bliskich, bycie ranną, sceny jak z koszmarnego snu, gwałty – Zieleniak jako przykład piekła, przez które przeszły kobiety uczestniczące w Powstaniu jako żołnierze i ludność cywilna; dlaczego zachowanie kobiecości było potrzebne, by przetrwać?; jak kobiety radziły sobie po wojnie z pokonaniem powstańczej traumy?; indywidualne historie takich osób jak: Irena Kwiatkowska, Maria Homerska, Alina Janowska, Danuta Szaflarska, Maria Kownacka, Anna Świrszczyńska, Danuta Mancewiczówna, Maria Rodziewiczówna; Anna Swierczewska-Jakubowska, Wanda Traczyk-Stawska, Natalia Sendys i innych uczestniczek Powstania)
- Zakochani poeci Powstania Warszawskiego (historie poetów związanych ze zrywem stolicy: Krzysztof Kamil Baczyński; Tadeusz Gajcy; Zbigniew Jasiński; Anna Świrszczyńska; Józefa Radzymińska, Wojciech Mencel; Roman Bratny; Józef Szczepański)
- Powstańcze kino i jego twórcy (trzy pokazy filmowe „Warszawa Walczy” i operatorzy uczestniczący w przygotowaniu materiału filmowego (m.in. Stefan Bagiński, Antoni Bohdziewicz; Jerzy Gabryelski)
- Artyści filmowi, teatralni i estradowi uczestniczący w Powstaniu Warszawskim (życie kulturalne podczas 63 dni walki stolicy, z uwzględnieniem specyfiki każdej z dzielnic; artyści uczestniczący w walce; artyści na powstańczej scenie; artyści – ludność cywilna; artyści będący u progu kariery; dzieci, które po wojnie zostały wielkimi artystami; indywidualne historie takich postaci jak: Danuta Szaflarska, Irena Kwiatkowska, Jeremi Przybora; Alina Janowska, Fryderyk Járosy, Leon Schiller, Jan Ekier, Mieczysław Fogg, Mira Zimińska-Sygietyński, Andrzej Łapicki, Małgorzata Lorentowicz, Wieńczysław Gliński, Zdzisław Maklakiewicz, Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Jan Kobuszewski, Krzysztof Kowalewski)
- Ludzie pióra w Powstaniu Warszawskim (indywidualne historie poetów, pisarzy, publicystów – Maria Dąbrowska, Anna Świrszczyńska, Maria Rodziewiczówna, Józefa Radzymińska, Maria Kownacka, Stefan Wiechecki (Wiech), Kornel Makuszyński, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Wojciech Mencel, Roman Bratny, Jan Brzechwa, Halina Auderska, Zbigniew Jasiński, Józef Szczepański, Stefan Kisielewski, Jeremi Przybora )
- Powstanie Warszawskie widziane z perspektywy jednego dnia – 15 sierpnia 1944. Dlaczego akurat ta data okazała się tak ważna dla przebiegu walki w powstańczej Warszawie (wydarzenia w stolicy, Polsce i na arenie międzynarodowej; obchody różnorodnych świąt; sytuacja militarna; wydarzenia o charakterze politycznym; zrzuty, marsz na pomoc walczącej stolicy; indywidualne historie)
- Dzieci w Powstaniu Warszawskim (jakie role dzieci pełniły podczas Powstania; dziecko cywil i dziecko żołnierz; „kula to nie zabawka” – jak tłumaczono dzieciom powstańczą rzeczywistość; pisemka wydawane dla dzieci w sierpniu i wrześniu 1944 („Jawnutka” i „Dziennik Dziecięcy”); najbardziej dramatyczne historie; Powstanie Warszawskie zapisane w genach (historia kontra psychologia, psychiatria, genetyka i epigenetyka - jeśli nie przerabiamy traumy, to następnym pokoleniom nie przekazujemy wspomnień, a rany i blizny; pomnik Małego Powstańca – legenda i mit; historie indywidualne, m.in. takich postaci jak: Krzysztof Kowalewski, Jan Kobuszewski, Krzysztof Zanussi, Jacek Federowicz, Beata Tyszkiewicz, Krystyna Zachwatowicz-Wajda)
- Sztuka Powstania Warszawskiego (najważniejsi artyści i ich losy oraz dzieła)
- Decydenci Powstania Warszawskiego – jak życiorysy poszczególnych osób wpłynęły na ich stosunek do idei włączenia stolicy do Akcji „Burza” oraz samej walki w mieście; kto miał podjąć decyzję o Godzinie „W””, a kto to faktycznie zrobił; kto miał odwagę, by wziąć na siebie odpowiedzialność za to wydarzenie, a komu jej zabrakło? Geneza walki w stoicy a indywidualne losy i cechy osobowości takich postaci jak: Stanisław Mikołajczyk; gen. Kazimierz Sosnkowski; gen. Tadeusz Komorowski; gen. Leopold Okulicki; gen. Tadeusz Pełczyński; płk./gen. Antoni Chruściel; płk. Jan Rzepecki; Jan Stanisław Jankowski i Kazimierz Pużak
- Powstanie Warszawskie widziane oczyma świata (Wielka Trójka a walka stolicy – stosunek Wielkiej Brytania, USA i ZSRR do sprawy polskiej podczas II wojny światowej; konferencje w Teherenie; rozmowy na szczeblu dyplomatycznym; pomoc dla Powstania (przede wszystkim zrzuty); walka w stolicy widziana oczyma Brytyjczyków, Amerykanów i Rosjan (wypowiedzi pojawiające się w mediach i prywatne opinie); Polacy i nasze cechy narodowe widziane oczyma innych narodów; dlaczego mówimy o układzie jałtański a nie teherańskim?; czy Powstanie uchroniło Polskę od losu 17-tej republiki radzieckiej?)
- Zrzuty dla powstańczej Warszawy – spojrzenie na temat z punktu widzenia lotników polskich, brytyjskich i południowoafrykańskich, politycy, dyplomaci, dowódcy wojskowi, powstańcy warszawscy i ludność cywilna stolicy o pomocy lotniczej dla miasta i jej znaczeniu
- Media powstańczej Warszawy (prasa, radio, kino widziane przez pryzmat osób związanych z ich funkcjonowaniem: Aleksander Kamiński, Maria Straszewski, Zbigniew Jasiński, Halina Auderska, Jeremi Przybora, Stefan Kisielewski, Antoni Bohdziewicz)
- Powstanie Warszawskie – grób czy kołyska narodu polskiego? (Ocena Powstania Warszawskiego; krótko i długofalowe skutki tego wydarzenia, walka w Warszawie a cechy narodowe Polaków; kontrowersje wokół tego wydarzenia (nazwa, decyzja i decydenci, skrajne oceny; narracja męska i żeńska, rola kobiet; mity i legendy; powstanie lokalne czy narodowe; historia alternatywna – co by było, gdyby do walki nie doszło i gdyby zryw zakończył się sukcesem?; czy w lipcu 1944 roku istniała inna alternatywa niż Powstanie Warszawskie)
- Powstanie Warszawskie widziane z prawej strony Wisły (oddziały walczące na Pradze w dniach 1-4 sierpnia 1944 roku, losy powstańców i ludności cywilnej; tzw. wyzwolenie Pragi; Berlingowcy w walczącej stolicy, działania armii niemieckiej i radzieckiej na Pradze; historie indywidualne, m.in. publicysta i satyryk Eryk Lipiński; dowódca Obwodu VI (Praga) – Antoni Żurowski; aktorka Jaga Boryta czy piłkarz Leszek Rylski
- Powstanie Warszawskie - wydarzenie lokalne czy ogólnonarodowe (Udział w Powstaniu przedstawicieli poszczególnych rejonów Polski (Mazowsze, Wielkopolska, Małopolska, Podkarpacie, Lubelszczyzna, Pomorze, Śląsk i Zagłębie, Kielecczyzna, Kujawy, Kresy); Powstańcy Warszawscy na tzw. Ziemiach Odzyskanych (ich losy wojenne oraz rola, jaką odegrali po roku 1945 w tworzeniu i budowaniu społeczności lokalnej Dolnego Śląska, Lubuskiego, Pomorza Zachodniego, Warmii i Mazur). Istnieje możliwość przygotowania autorskiego wykładu dotyczącego powstańców warszawskich z danego miasta lub regionu.
- Jaką lekcję przynosi nam dziś Powstanie Warszawskie? (Powstanie Warszawskie widziane z dzisiejszej perspektywy – upamiętnianie zrywu stolicy; dzisiejsza działalność Powstańców Warszawskich; czego możemy się nauczyć od uczestników walk?; czy wyciągamy lekcje z historii?; czy zmieniło się nasze spojrzenie na wojnę i Powstanie w kontekście toczącej się obecnie wojny w Ukrainie?)
- Powstanie Warszawskie widziane z perspektywy miejscowości podwarszawskich - działania VII Obwodu „Obroża” i indywidualne losy powstańców oraz ludności cywilnej z Regionów: „Marianowo-Brzozów” (Legionowo), „Celków” (Marki), „Dęby”(Rembertów), „Fromczyn”(Otwock), „Gątyń” (Piaseczno), „Helenów” (Pruszków) oraz Grupy „Kampinos”